Veel mensen denken dat een kat die minder springt of meer slaapt simpelweg ouder wordt. Maar wist je dat dit vaak geen normaal ouderdomsverschijnsel is, maar een teken van pijn? Artrose – slijtage van de gewrichten – komt ontzettend vaak voor bij senior katten, maar wordt zelden opgemerkt door hun baasjes. Het goede nieuws: met de juiste zorg kun je jouw kat weer veel comfortabeler laten leven.
Wat is artrose precies?
Artrose is een chronische gewrichtsaandoening waarbij het kraakbeen in de gewrichten langzaam achteruitgaat. Dat kraakbeen werkt normaal als een soort “schokdemper”, zodat beweging soepel en pijnloos verloopt. Wanneer dit slijt, ontstaan er ontstekingen en pijn bij elke stap of sprong.
Uit verschillende veterinaire onderzoeken (o.a. gepubliceerd in Journal of Feline Medicine and Surgery) blijkt dat een groot deel van de katten ouder dan 12 jaar artrose heeft. Toch herkent bijna niemand het, omdat katten pijn heel goed weten te verbergen.
Hoe herken je artrose bij je kat?
Katten miauwen meestal niet van de pijn en lopen zelden duidelijk kreupel. Je moet dus letten op subtiele veranderingen:
Minder springen – je kat kiest ineens de bank in plaats van de vensterbank.
Stijf lopen – vooral na een dutje kan hij stram opstarten.
Veranderd gedrag – wat chagrijniger, zich terugtrekken of juist minder spelen.
Slechte vachtverzorging – moeilijk bij de rug of achterpoten komen.
Problemen met de kattenbak – moeite met hoge randen of trapjes.
Veel eigenaren zien deze signalen als “ouderdom” of “het hoort erbij”, maar in werkelijkheid betekent het dat hun kat pijn heeft.
Waarom wordt het zo vaak gemist?
Katten zijn meesters in het verbergen van ongemak. In de natuur is dat een overlevingsstrategie: een zieke kat wordt sneller als prooi gezien, want katten zijn niet alleen roofdieren, maar ook prooidieren. Daarom passen ze zich stilletjes aan, en merk je het vaak pas laat.
Daarnaast hebben we als baasjes vaak de neiging om veranderingen te normaliseren: “Hij springt minder, maar dat hoort bij zijn leeftijd.” Terwijl we bij onszelf of bij een hond pijn veel sneller serieus nemen.
Diagnose bij de dierenarts
Wanneer je twijfelt of jouw kat pijn heeft, is het verstandig een dierenarts te bezoeken. De dierenarts kan:
Het bewegingsapparaat onderzoeken.
Observeren of je kat pijn aangeeft bij bepaalde bewegingen.
Soms worden er röntgenfoto’s gemaakt, alhoewel dat meestal niet nodig is. Het lastig is namelijk dat de bevindingen op de röntgenfoto’s lang niet altijd samenhangen met de verschijnselen van de kat.
Het is dus een combinatie van kijken naar gedrag én medisch onderzoek. Wat ontzettend kan helpen is het maken van filmpjes van het gedrag van je kat thuis, dus de trap op- en aflopen, rennen, ergens op springen etcetera. In de spreekkamer zijn de meeste katten namelijk best verlegen waardoor ze zichzelf niet bewegen zoals thuis.
Behandeling van artrose bij katten
Het goede nieuws: er is veel mogelijk om katten met artrose te helpen. Hoewel artrose niet genezen kan worden, kun je de pijn wel aanzienlijk verminderen.
- Pijnstilling
1. Pijnstilling met NSAIDs (niet-steroïde ontstekingsremmers)
Dit zijn de meest gebruikte middelen tegen artrosepijn.
Voor katten zijn o.a. meloxicam en robenacoxib geregistreerd.
Ze werken pijnstillend én ontstekingsremmend.
Het grote voordeel: ze verbeteren vaak binnen dagen de mobiliteit en het comfort.
Belangrijk: ze moeten zorgvuldig gedoseerd worden en regelmatig gecontroleerd met bloedonderzoek (nierfunctie, lever).
2. Nieuwe generatie: Solensia® (frunevetmab)
Dit is een monoklonaal antilichaam dat gericht werkt tegen NGF (nerve growth factor), een belangrijke stof bij pijnsignalen.
Het wordt 1x per maand als injectie gegeven.
- Uit studies in het Journal of Feline Medicine and Surgery blijkt dat veel katten weer actiever en comfortabeler worden met deze behandeling.
👉 Belangrijk voor baasjes: pijnstilling bij katten is écht maatwerk. Niet elk middel is voor elke kat geschikt, zeker niet bij oudere dieren met nier- of leverproblemen. Daarom is het cruciaal om dit altijd samen met de dierenarts af te stemmen en regelmatig controles te laten doen.
Voedingssupplementen – zoals omega-3 vetzuren of glucosamine/chondroïtine kunnen ondersteunend werken.
Speciaal dieet – er zijn voedingen ontwikkeld die gewrichtsgezondheid ondersteunen.
Fysiotherapie of acupunctuur – in sommige gevallen kan dit bijdragen aan comfort.
Tips voor thuis
Naast medische zorg kun je zelf ook veel doen om het leven van je kat makkelijker te maken:
Plaats opstapjes naar favoriete plekken (vensterbank, bed, bank).
Zorg voor lage kattenbakken met lage instap.
Leg zachte, warme plekjes op de grond of makkelijk bereikbare hoogtes.
Houd je kat op een gezond gewicht – overgewicht verergert de klachten.
Stimuleer rustig bewegen en spelen, maar forceer niets.
Levenskwaliteit voorop
Artrose hoort niet simpelweg bij “oud worden”. Het is een pijnlijke aandoening die veel katten treft. Door alert te zijn op subtiele signalen en tijdig hulp in te schakelen, kun je ervoor zorgen dat jouw kat zich weer prettiger voelt.
Met de juiste behandeling en wat aanpassingen in huis kan een senior kat met artrose nog jarenlang genieten van een comfortabel en gelukkig leven.
